Làm thế nào để xử lý rác thải nhà bếp một cách tối ưu và hiệu quả là bài toán khiến nhiều gia đình đau đầu chưa tìm ra giải pháp phù hợp. Vậy tại sao bạn không “thử” làm phân compost từ rác thải nhà bếp của mình? Khi chúng ta vẫn có thể xử lý rác thải một cách tối ưu mà vẫn có phân hữu cơ để chăm sóc cây trồng bằng phương pháp này. Chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách ủ rác thải nhà bếp một cách chi tiết và khoa học qua bài viết này.
Tại sao ủ chất thải nhà bếp làm phân bón?
Làm thế nào để xử lý chất thải nhà bếp trong nhà của bạn? Vứt ra môi trường, tập kết nơi phơi khô đốt v.v…? Với cách xử lý trên có thể chưa thực sự hoàn thiện, chính vì vậy mà thời gian gần đây, chủ đề tận dụng rác thải nhà bếp để trồng cây lại nhận được sự quan tâm như vậy.
Ý tưởng ủ phân hữu cơ từ rác thải nhà bếp
Bạn có biết ủ phân từ rác nhà bếp là gì không? Phân compost từ rác thải nhà bếp là chất hữu cơ, bao gồm nhiều chất cặn bã từ rác thải sinh hoạt như: sau khi vo, nước vo gạo, rửa rau… được vi khuẩn, vi sinh vật có trong nhà bếp phân hủy trong một thời gian nhất định. Phân hữu cơ thường có màu nâu sẫm và có mùi dễ chịu.
Lợi ích của việc ủ phân compost từ chất thải nhà bếp
Chúng ta thấy rằng lượng rác thải nhà bếp là không nhỏ. Mỗi ngày chúng ta thải ra một lượng lớn chất thải nhà bếp. Điều này ít nhiều có tác động không hề nhỏ đến môi trường. Tất nhiên, tác động đến môi trường cũng ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe con người.
Vậy tác dụng đầu tiên mà chúng ta cần nhắc đến tác dụng chính của việc ủ phân compost từ rác thải nhà bếp chính là giảm thiểu lượng rác thải ra môi trường. Thật tuyệt phải không nào? Khi chất thải từ nhà bếp bạn sẽ không phải vứt ra môi trường xung quanh, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Bên cạnh đó, phân hữu cơ từ rác thải nhà bếp chúng ta có thể sử dụng để bón cho cây và rau. Đối với phân hữu cơ không gây hại cho đất, luôn giữ cho đất có độ tơi xốp nhất định. Và đây cũng là cách cải thiện việc trồng rau đơn giản mà hiệu quả. Ngoài ra, rau xanh sử dụng phân hữu cơ không bị nhiễm vi khuẩn như phân tươi, ký sinh trùng có hại cho sức khỏe.
Đặc biệt, tự làm phân hữu cơ từ rác nhà bếp sẽ giúp bạn tiết kiệm được rất nhiều tiền mua phân bón. Hãy thử hình dung khi giá bán các loại phân hữu cơ, vi sinh trên thị trường rất đắt đỏ. Việc phải bỏ tiền mua phân bón là không hề nhỏ. Trong khi chúng ta hoàn toàn có thể tự ủ phân hữu cơ từ rác thải nhà bếp. Đây có phải là một trong những giải pháp đi cả hai chiều?
Lựa chọn chất thải hữu cơ từ chất thải nhà bếp để làm phân compost
Để có thể làm phân compost từ rác nhà bếp, bạn sẽ phải phân loại rác nhà bếp? Vậy nguyên liệu để làm phân hữu cơ là gì? Tất cả rác từ nhà bếp? Tất nhiên, không phải tất cả chất thải nhà bếp đều có thể được sử dụng để làm phân trộn. Thay vào đó, cái tên “hữu cơ” nói lên nhiều điều về các thành phần chúng tôi sử dụng để làm phân hữu cơ: Cụ thể hơn:
- Cuống rau, cọng rau, lá rau,… những phần không dùng đến chúng ta nhặt bỏ sau.
- Lúa nước
- Nước rửa rau
- thức ăn thừa
- vỏ trứng
- Vỏ quả…
Việc phân loại rác thải nhà bếp tại nguồn là rất cần thiết. Chất thải thường được phân thành ba loại:
- Chất thải có thể phân hủy được còn được gọi là chất thải hữu cơ
- Chất thải không thể phân hủy
- Đồ tái chế.
Các loại rác nhà bếp – rác hữu cơ có thể tận dụng: Rễ rau, rễ rau héo, cơm thừa, canh thừa, thịt, cá, vỏ trứng, nước vo gạo, bã chè, bã cà phê…. Hiểu một cách đơn giản hơn, rác hữu cơ là chất thải loại bỏ từ nguyên liệu thực phẩm, thức ăn thừa, vỏ trái cây, bánh kẹo, hoa trang trí trong nhà đã úa héo mà con người không sử dụng. được rồi, ném nó vào môi trường. Rác hữu cơ sau khi được xử lý có thể dùng làm phân bón cho cây trồng, hoặc có thể dùng làm thức ăn cho động vật.
Chỉ chọn chất thải hữu cơ để làm phân trộn từ chất thải nhà bếp. Các loại rác nhà bếp – rác hữu cơ có thể tận dụng: Rễ rau, rễ rau héo, cơm thừa, canh thừa, thịt, cá, vỏ trứng, nước vo gạo, bã trà, bã cà phê….
Tại sao phải sử dụng men vi sinh để ủ phân từ rác thải nhà bếp?
Men ủ bếp có rất nhiều công dụng:
- Phân hủy mùn hữu cơ từ rác thải nhà bếp
- Loại bỏ mùi hôi của rác
- Bảo vệ môi trương
- Ức chế và tiêu diệt mầm bệnh, vi sinh vật gây bệnh trong chất thải
- Cung cấp hệ vi sinh có ích cho cây trồng.
- Nâng cao chất lượng phân bón hữu cơ từ rác thải nhà bếp
- Tạo nguồn phân hữu cơ chất lượng cao
Trên thực tế, có rất nhiều sản phẩm hỗ trợ ủ rác thải nhà bếp thành phân compost. Để mua các sản phẩm này, bạn chỉ cần liên hệ với các địa chỉ bán phân bón, chế phẩm sinh học. Hoặc nếu bạn chưa tìm được sản phẩm phù hợp thì sản phẩm EMZEO, Trichoderma bacillus Đức Bình và EMGRO luôn là ứng cử viên sáng giá.
Sử dụng men vi sinh giúp phân hủy triệt để hơn
Đặc biệt, sản phẩm được nhiều người ưa chuộng bởi những ưu điểm mà sản phẩm mang lại không hề nhỏ. Sản phẩm có thể xử lý được tất cả: phân chuồng, phân bò, phân cá, phân gà, phân lợn, lá cây, rác nhà bếp , rơm rạ, phân đậu nành…. Đặc biệt, men vi sinh còn chứa nhiều vi sinh vật có khả năng phân giải tinh bột, đạm, lipit , glucid, cellulose, tinh bột, pectin…
Với việc sử dụng hai loại men vi sinh này, bạn có thể lựa chọn ủ thêm nhiều loại rác thải nhà bếp để làm phân compost. Đặc biệt, bạn có thể ủ cơm thừa, thịt động vật mà không để lại mùi hôi thối. Rác bếp sau khi ủ sẽ được phân hủy triệt để hơn.
Giá bán của những gói men vi sinh này cực kỳ rẻ, chỉ vài chục nghìn là bạn có thể mua được. Hơn nữa, chế phẩm sinh học tuyệt đối an toàn với con người, môi trường và cây trồng.
Sử dụng rác thải nhà bếp để trồng cây có tác dụng kép: vừa làm phân bón cho cây trồng, vừa xử lý môi trường tốt nhất. Có nhiều cách để biến chất thải nhà bếp thành phân trộn. Tốt nhất và đơn giản nhất là sử dụng men vi sinh để ủ.
Tổng hợp các cách ủ rác thải nhà bếp làm phân bón cây trồng
Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng sẽ đặt ra câu hỏi Ủ rác nhà bếp có khó không? Thực tế, việc ủ loại phân hữu cơ này vô cùng đơn giản. Tuy nhiên, sẽ dễ dàng hơn nếu bạn sử dụng một số sản phẩm men bếp trợ giúp: nấm trichoderma, chế phẩm Em original, men vi sinh Emzeo, chế phẩm IMO.
Cách ủ rác nhà bếp với Emzeo
Đây là cách ủ rác nhà bếp khô để tạo ra phân ủ nhanh thối, đặc biệt phân không có mùi hôi, không có dòi. Emzeo là loại men ủ bếp tốt nhất hiện nay và được nhiều nhà vườn tin dùng. Quy trình ủ rác nhà bếp bằng Emzeo được trình bày chi tiết dưới đây:
Chuẩn bị nguyên liệu pha chế
Chất thải vô cơ chúng ta sẽ không thể sử dụng để làm phân compost. Ví dụ như túi bong bóng, đồ nhựa,… Đây đều là những loại rác thải khó phân hủy, cho dù bạn có sử dụng sản phẩm trợ giúp thì cũng khó có thể phân hủy được. Các loại rác nhà bếp – rác hữu cơ có thể tận dụng: Rễ rau, rễ rau héo, cơm thừa, canh thừa, thịt, cá, vỏ trứng, nước vo gạo, bã trà, bã cà phê….
Chuẩn bị:
- Thùng nhựa hay thùng xốp, xô nhựa
- Rác hữu cơ đã phân loại (rác nhà bếp): 70 – 100kg
- Chế phẩm vi sinh EMZEO: 1 gói 200gr
- Nước sạch: 5-10 lít
- Mật mía: 1 lít
Cách pha nhanh nhất
- Bước 1: Rắc hoặc tưới một lớp EMZEO dưới đáy thùng giúp lên men và xử lý nước thải dưới đáy thùng
- Bước 2: Bỏ rác nhà bếp, rác hữu cơ đã phân loại vào thùng ủ,
- Bước 3: Tưới mật mía đã trộn men Emzeo vào thùng rác, điều chỉnh độ ẩm của phân ủ khoảng 50-55% để quá trình lên men diễn ra tốt hơn
- Bước 4: Rắc một lớp EMZEO lên bề mặt. Mỗi ngày có thể đổ thêm rác nhà bếp lên trên. Sau khi bổ sung, rắc một lớp men lên bề mặt
- Bước 4: Đậy kín và ủ từ 15-20 ngày rồi lấy ra sử dụng
Một gói phân EMZEO 200gr cho 70-100kg rác hữu cơ, nếu muốn rút ngắn thời gian ủ thì cho thêm EMZEO
Lưu ý khi ủ rác thải nhà bếp
- Muốn lấy nước tưới cây nên dùng thùng ủ có van mở ở đáy. Sau khi ủ từ 7-10 ngày, tiến hành chắt nước ủ ra ngoài và pha với nước sạch để tưới cây (pha theo tỷ lệ 1:100).
- Cho các nguyên liệu đã chuẩn bị vào thùng ủ. Hộp ở đây có thể là thùng nhựa hoặc thùng xốp. Trộn các thành phần với việc chuẩn bị. Trong cách ủ rác thải nhà bếp, nếu nguyên liệu khô chúng ta có thể hòa chế phẩm với nước để tưới.
- Vật chứa phải được đóng chặt trong toàn bộ thời gian ủ. Cứ 15 ngày mở 1 lần để trộn đều nguyên liệu trong thùng. Sau khoảng 1 tháng, toàn bộ nguyên liệu sẽ phân hủy thành phân hữu cơ và bạn có thể sử dụng.
- Có thể bổ sung chế phẩm Trichoderma bacillus Đức Bình hoặc chế phẩm gốc Emgro, IMO để tăng chất lượng và rút ngắn quá trình ủ phân.
Cách ủ rác nhà bếp để tưới cây
Cách ủ này nhanh chóng làm phân bón cho cây trồng và được nhiều nông dân sân thượng tin dùng. Cách ủ rác nhà bếp kỹ thuật nhất theo hướng dẫn dưới đây:
Chuẩn bị
- 100kg chất thải nhà bếp
- 1 chai chế phẩm gốc EM (Emgro) hoặc gốc IMO của Đức chai 1 lít
- 1 gói Men Emzeo 200gr
- 1 lít mật mía
- 40 lít nước sạch
- Dụng cụ ủ: Thùng xốp, xô ủ, thùng gỗ, thùng chứa… có nắp đậy kín.
Chế tạo
- Pha nước men để ủ: 40 lít nước sạch + 1 gói emzeo + 1 lít IMO gốc + 1 lít rỉ đường. Khuấy đều, để 30 phút trước khi sử dụng.
- Cho rác nhà bếp vào thùng ủ, tưới men để rác thấm đều. Đậy kín lồng ấp
- Ủ rác bếp sau 10 ngày thì dùng dần nước pha với nước sạch để tưới cây
- Ủ phân sau 1 tháng nên dùng toàn bộ bã và nước ủ để tưới cây
Cách ủ rác thải nhà bếp bằng trichoderma
Nấm Trichoderma có tác dụng ủ rác thải nhà bếp nhanh chóng, diệt mầm bệnh trong rác thải hiệu quả. Cách ủ rác thải nhà bếp bằng nấm trichoderma được nhiều người áp dụng. Đây là một cách kỹ thuật đơn giản để làm phân trộn rác thải nhà bếp :
Chuẩn bị
- 50 kg chất thải nhà bếp
- 1 gói Trichoderma Bacillus Đức Bình 200gr
- Mật mía: 500ml
- Nước sạch: 5 lít
- Thùng ủ có nắp đậy kín
Làm thế nào để làm điều đó từng bước
- Bước 1: Làm men canh: Cho 200gr chế phẩm Trichoderma Bacillus và 500ml rỉ đường vào 5 lít nước sạch khuấy đều.
- Bước 2: Cho rác nhà bếp vào thùng ủ và tưới đều men. Tưới thêm nước sạch để đạt độ ẩm ủ 50% (nắm nhẹ rác có rỉ nước).
- Bước 3: Đậy kín thùng ủ và đặt thùng ủ bếp ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và mưa.
- Bước 4: Nếu đổ thêm rác nhà bếp thì tiếp tục cho thêm men và đậy nắp thùng ủ. Thời gian ủ bệnh khoảng 20 ngày.
- Bước 5: Sử dụng phân hữu cơ từ rác thải nhà bếp để bón cho cây trồng.
- Lưu ý: Có thể sử dụng Emzeo để phân giải và khử mùi rác bếp hiệu quả hơn.
Cách ủ rác nhà bếp bằng nước vo gạo
Trong nước vo gạo có nhiều vitamin, khoáng chất, tinh bột,… kết hợp với việc sử dụng phân ủ bếp sẽ tạo ra một loại phân bón hữu cơ hữu hiệu cho cây trồng. Bạn nên ủ rác nhà bếp với nước vo gạo theo hướng dẫn sau:
Chuẩn bị
- Nước vo gạo: 10 lít
- Chế phẩm Emzeo: 100gr
- Nấm Trichoderma: 100gr
- Rác nhà bếp: 50kg
- Mật mía: 500ml
- Thùng rác
Làm thế nào để tiến hành?
- Bước 1: Pha dung dịch men: Cho nước vo gạo, chế phẩm Emzeo, nấm Trichoderma, mật mía vào xô khuấy đều.
- Bước 2: Cho rác nhà bếp vào thùng ủ và tưới đều men
- Bước 3: Đóng thùng ủ. Thời gian ủ bệnh là 15-20 ngày.
- Bước 4: Bón phân hữu cơ từ rác thải nhà bếp và nước vo gạo cho cây trồng. Lượng bón tùy thuộc vào loại rừng. Phân này trộn đất trồng rau rất tốt.
Cách ủ rác nhà bếp bằng đất
Với cách ủ này, sau khi ủ xong chúng ta có thể tiến hành sử dụng trực tiếp đất hữu cơ để trồng rau. Kỹ thuật ủ rác nhà bếp với đất được trình bày chi tiết dưới đây:
Chuẩn bị
- Đất sạch (đất dừa, đất hữu cơ): 100kg
- Rác nhà bếp: 50kg
- Mật mía: 1 lít
- Bột ủ Emzeo: 1 gói 200gr
- Nước sạch: 10 lít
- Xẻng, thùng ủ phân.
Đang làm
- Bước 1: Pha nước men: 10 lít nước sạch + 1 lít rỉ đường + 200gr phân ủ Emzeo. khuấy
- Bước 2: Đảo đều đất và rác nhà bếp
- Bước 3: Tưới đều men với đất và rác bếp
- Bước 4: Cho vào hộp, đậy nắp và ủ trong 2 tuần là dùng được
- Bước 5: Sử dụng trực tiếp để trồng cây hoặc trộn với đất sạch để trồng rau.
Cách ủ rác nhà bếp 2 trong 1
Vừa ủ phân vừa tưới trực tiếp cho cây, tránh tốn nhiều công sức trong quá trình chăm sóc cây. Cách ủ này phù hợp với các loại cây trồng như cà chua, hoa hồng, cây cảnh… không phù hợp với các loại rau trồng theo luống. Phương pháp ủ phân trong bếp này vừa đơn giản, dễ làm lại có tác dụng cải tạo đất rất hiệu quả. Quy trình ủ phân nhà bếp 2 trong 1 được trình bày chi tiết như sau:
Chuẩn bị
- rác nhà bếp
- Bột ủ Emzeo
- Bình nước Lavie: 1,5 lít hoặc 5 lít.
Cách thực hiện chi tiết
- Bước 1: Đào một cái lỗ bên cạnh cây
- Bước 2: Vặn chặt nắp chai nước, cắt đáy chai. Chọc lỗ nhỏ xung quanh thân chai.
- Bước 3: Chôn chai nước vào hố, đáy chai cách mặt đất khoảng 15 cm.
- Bước 4: Rắc phân hữu cơ emzeo vào bình, cho rác nhà bếp vào 2/3 bình. Sau đó rắc bột ủ lên trên
- Bước 5: Dùng bao ni lông và dây đai buộc chặt phần dưới tranh để tránh mưa nắng
- Bước 6: Khi mở ra thấy lượng rác giảm đi thì tiến hành đổ thêm rác vào và rắc thêm bột ủ emzeo. Đậy kín và ủ các chất dinh dưỡng tiết ra trong đất để bón trực tiếp cho cây trồng.
Cách sử dụng phân hữu cơ từ rác thải nhà bếp hiệu quả
Phân hữu cơ sau khi ủ rác thải bếp là nguồn phân hữu cơ chất lượng cao để bón cho rau sạch và cây trồng.
Cách sử dụng hiệu quả phân từ rác thải nhà bếp như sau:
- Tưới phân: 1 lít nước thải nhà bếp pha với 50 lít nước sạch để tưới cây. Định kỳ 3 ngày dùng tưới rau một lần.
- Dùng để tưới lá, thân, gốc cây: Lấy dung dịch ủ sau 7-10 ngày pha với nước sạch theo tỷ lệ 1 lít nước thấm + 20 lít nước sạch, tưới rau màu sạch. Dùng vào sáng sớm hoặc chiều mát
- Pha phân hữu cơ từ rác nhà bếp với nước sạch để tưới cây: 1kg pha với 30-40 lít nước sạch tưới ướt đều vườn rau
- Bón trực tiếp vào gốc cây: Tùy theo loại cây, tuổi cây… mà bón lượng phân khác nhau, thông thường là 200-400gr/gốc. Đối với vườn rau, rắc đều trên mặt luống.
- Dùng để làm đất trồng cây: Trộn phân hữu cơ với đất trồng cây, có tác dụng cải tạo đất. Để có một vườn rau sạch, chuẩn bị đất trồng, xới đất, bón phân chuồng hoai bếp, xới đều, san luống để trồng rau sạch.
Kinh nghiệm làm phân compost từ rác thải nhà bếp
Cách ủ phân từ rác nhà bếp là một công việc đơn giản. Tuy nhiên, đối với những người mới thực hiện lần đầu, hoặc chưa có kinh nghiệm thì có thể sẽ không thành công ngay từ lần đầu tiên. Chính vì thế bỏ túi một vài kinh nghiệm không bao giờ là thừa.
Xử lý phân ủ có mùi hôi
Trên thực tế, nhiều bếp ủ phân có mùi hôi thối vô cùng khó chịu. Đây không phải là một sự xuất hiện hiếm. Tất nhiên, mùi của phân trong quá trình ủ sẽ gây rất nhiều khó chịu cho các thành viên trong gia đình.
Phân có thể có mùi hôi do có thịt động vật
Sở dĩ có mùi hôi thối này là do bạn sử dụng thịt động vật để ủ. Vì vậy trong cách ủ rác thải bếp trồng rau bạn nên sử dụng chế phẩm Emzeo để khử mùi hôi và phân hủy rác hữu cơ nhanh chóng. Kết hợp dùng thêm các loại rau, lá xanh, nước vo gạo…
Cách xử lý: Dùng chất khử mùi Emzeo và mật mía cho vào thùng rác và khuấy đều. Đậy kín để ủ.
Phân lỏng
Phân hữu cơ sau khi ủ hoai mục thường có độ ẩm nhất định. Tuy nhiên, chúng không có nghĩa là phân lỏng. Đây là một trong những bằng chứng cho thấy bạn đã sai ở bước nào đó, trong quá trình ủ phân.
Trường hợp này là do bạn cho quá nhiều nước vo gạo ngay từ đầu để ủ rác hữu cơ. Chúng ta cần lưu ý lượng nước vo gạo vừa đủ, tương ứng với lượng rác mà chúng ta chuẩn bị. Hoặc nước vo gạo vừa đủ làm ướt nguyên liệu. Trong trường hợp sản phẩm khô, bạn có thể pha với nước nhưng chỉ đủ để làm ướt nguyên liệu thay vì quá nhiều.
Xử lý rác nhà bếp có giòi
- Nguyên nhân: Do trứng dòi có sẵn trong rác nhà bếp hoặc ruồi bay vào đẻ trứng.
- Cách xử lý: Bổ sung men vi sinh emzeo và mật rỉ đường rồi đậy kín.
Bao lâu để ủ chất thải nhà bếp?
- Tùy từng loại rác nhà bếp mà có thời gian ủ thích hợp
- Rau xanh, vỏ trứng, bã chè… ủ từ 15-20 ngày
- Xương động vật, thức ăn thừa của cá…ủ 25-30 ngày
- Nếu muốn rút ngắn thời gian ủ thì cho thêm phân hữu cơ và mật mía emzeo
Ủ rác nhà bếp trong thùng xốp có tốt không?
- Cách ủ rác thải bếp trong thùng xốp có ưu điểm giữ ẩm, giữ nhiệt tốt… tạo điều kiện thuận lợi để men vi sinh ủ rác thải bếp hiệu quả hơn.
- Ủ rác trong thùng xốp có thể sử dụng các phương pháp ủ rác nhà bếp được mô tả trong bài viết và sử dụng thùng ủ là thùng xốp.
- Nếu không có thùng xốp, bạn có thể dùng thùng nhựa, thùng gỗ,… có nắp đậy kín.
Như vậy từ rác thải nhà bếp chúng ta hoàn toàn có thể tận dụng để làm phân hữu cơ bón cho cây trồng. Đặc biệt, ủ phân từ rác thải nhà bếp còn giúp bảo vệ môi trường và tiết kiệm tiền mua phân bón.
Nhìn chung, cách ủ rác thải nhà bếp làm phân bón cho cây trồng khá đơn giản và dễ thực hiện tại nhà. Phương pháp này hay, chi phí thấp nhưng cực kỳ hiệu quả với cây trồng. Hy vọng sau bài viết này, bạn có thể ủ rác thải nhà bếp để làm phân bón cho khu vườn của mình.
