Khi chọn giá thể trồng trọt, bạn thường băn khoăn không biết đâu là lựa chọn phù hợp: đá trân châu, đá bọt, vermiculite, than hoặc đất nung. Chúng đều là những chất nền vô cơ thông thoáng. Nhưng họ có cái gì đặc biệt để chọn làm chất nền cho người khác.
Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết đến các bạn về hạt đất nung hay còn gọi là sỏi siêu nhẹ.
Các hạt đất nung (sỏi nhẹ) là gì?
Viên đất sét là một loại cốt liệu nhẹ được làm bằng cách nung đất sét đến khoảng 1.200°C trong lò quay. Khí thu được làm nở đất sét thành hàng nghìn ô khí nhỏ, tạo ra cấu trúc tổ ong.
Viên đất sét có nhiều tên gọi khác, chẳng hạn như sỏi nhẹ, viên đất sét nung hoặc leca. Do chuyển động tròn trong lò nên các hạt gần tròn hoặc hình củ khoai tây. Trên thị trường có rất nhiều loại với kích thước và chất liệu hoàn thiện khác nhau.
Các loại viên đất nung (sỏi nhẹ) trên thị trường
Hiện nay trên thị trường có 3 giống chính được sản xuất chủ yếu ở Thái Lan, Việt Nam và Trung Quốc.
Đất nung Thái Lan (popper đất nung)
Đây là sự hoàn hảo ở mức cao nhất. Chúng tròn và nhẵn, giống như những quả bóng nhỏ. Tuy nhiên, bề mặt nhẵn cũng ngăn rễ bám vào môi trường. Do có mẫu mã đẹp nên loại này thường được dùng để trang trí bề mặt chậu kiểng, bonsai. Giá của sỏi siêu nhẹ Thái Lan tương đối cao so với các dòng sản phẩm khác.
Viên đất nung Việt Nam
Thường không tròn như pad Thái mà độ nhám tạo ra các lỗ rỗng giúp không khí lưu thông qua mặt đế nhiều hơn. Cây cũng thường dễ ra rễ hơn. Nó có thể được sử dụng làm chất nền hoặc làm lớp lót cho đáy chảo.
Viên đất nung Trung Quốc
Hình dáng giống các chiến binh đất nung của Việt Nam nhưng đẹp hơn, mịn, nhẹ và hơi lốm đốm. Rất dễ gặp phải các chất phụ gia như bột chì, bột đồng trộn vào nên bóng xay rất nhẹ và mịn nhưng rất dễ gãy. Khả năng giữ nước không cao và giá thành khá rẻ.
Viên đất nung của Thái Lan và Việt Nam thường rất bền và có thể tái sử dụng trong nhiều năm.
Ưu điểm của việc trồng viên đất nung
Cung cấp cho cây trồng lượng nước phù hợp
Điều làm cho cây trồng trong sỏi nhẹ khác với cây trồng trong đất là cây trồng có thể chọn thời điểm hấp thụ nước. Khi bạn đang làm việc với đất, bạn thường sẽ tưới nước thường xuyên hoặc dựa trên cảm giác của đất. Điều này dễ dàng hơn khi sử dụng cát và sỏi nhẹ. Việc tưới nước chỉ cần đợi cho đến khi sử dụng hết nước trong chậu. Sau đó, cây hấp thụ tất cả nước hoặc viên chứa đầy nước.
Bạn có thể thêm nước cho đến khi nó ở ngay dưới rễ. Bây giờ cây của bạn có thể chọn lượng nước mà chúng cần.
Không có mầm bệnh tiềm ẩn
Bạn sẽ phải đối phó với ít sâu bệnh hơn khi sử dụng sỏi nhẹ thay vì đất. Điều này là do thực tế đơn giản là rễ trong đất nung ít bị thối rễ hơn so với rễ trong đất. Khi đất bị ẩm ướt quá lâu, đất sẽ bắt đầu bị thối rữa và rễ cây cũng theo đó mà chết. Điều này thu hút bọ và các loài gây hại khác.
Viên sỏi nhẹ này không có bất kỳ sinh vật nào, có nghĩa là nó sẽ không bắt đầu thối rữa sau khi tiếp xúc lâu với độ ẩm. Rễ cây sẽ hút một lượng nước nhỏ từ quả bóng đất sét. Vì vậy, họ sẽ không bị choáng ngợp. Sự kết hợp này có nghĩa là ít có khả năng bị thối rễ hơn, điều này cũng giúp ngăn chặn sâu bệnh.
Trên thực tế, các loài gây hại thường phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt, chẳng hạn như nhện nhện. Vì vậy, bạn có thể cần phun sương cho cây để đảm bảo môi trường đủ ẩm. Độ ẩm trên bề mặt sẽ thu hút nhện và các loài gây hại khác tìm cơ hội định cư. Do khoảng cách lớn hơn giữa các viên sỏi, độ ẩm dư thừa sẽ bốc hơi dễ dàng hơn. Điều này giữ cho môi trường của cây ẩm nhưng không quá ẩm, thậm chí không có sương mù.
Có thể dễ dàng kiểm tra sự phát triển của rễ
Khi bạn đặt cây xuống đất, thời điểm duy nhất bạn có thể thực sự nhìn thấy rễ là khi bạn thay chậu cho cây. Giữa việc trồng và thay chậu, bạn sẽ không thực sự biết rễ trông như thế nào và chúng hoạt động như thế nào.
Tuy nhiên, khi trồng trong đất nung viên trong chậu thủy tinh, bạn sẽ có thể kiểm tra rễ hàng ngày.
Tái sử dụng
Bạn không thể, hay nói đúng hơn là không nên tái sử dụng đất trồng trong chậu cho cây cũ. Đất cần chất dinh dưỡng và chất khoáng để cung cấp cho cây trồng. Nhưng với đất cũ, bạn sẽ khó xác định được độ màu mỡ còn lại của đất.
Đất cũ cần tái sử dụng thì đất cần cải tạo. Cải tạo đất bao gồm nhiều chất cần thiết cho việc cải thiện môi trường hữu cơ, hệ vi sinh vật, điều chỉnh độ pH và các mầm bệnh tiềm tàng. Đối với vỏ, bạn chỉ cần đảm bảo rằng mình đã rửa sạch trước khi sử dụng lại.
Sỏi đất sét rất khó phân hủy, vì vậy khi cây phát triển quá lớn để vừa trong chậu, bạn chỉ cần chuyển cây cùng với giá thể cũ sang chậu mới lớn hơn.
Nhược điểm của Clay Granular Media
Ngoài ra, có nhiều lý do để không sử dụng hạt đất nung mà là đất sét. Hãy xem xét một số nhược điểm của viên đất sét:
Cần phân bón đặc biệt
Trên thực tế, sỏi nhẹ không chứa bất kỳ chất dinh dưỡng tích cực nào, nó chỉ là những “quả bóng” bằng đất sét. Nếu trước đây bạn đã bón phân cho cây trồng trên đất của mình và vẫn còn sót lại phân bón, thì khó có thể bón phân lại cho sỏi nhẹ.
Khi sử dụng cát nhẹ, bạn cần mua phân bón thủy canh đặc biệt, không thể sử dụng phân bón thông thường cho cây trồng. Phân bón thực vật truyền thống được sử dụng cho cây trồng trong đất, không phải thủy canh.
Có thể cần mua chậu mới và các thiết bị khác
Khi sử dụng viên đất nung làm giá thể 100%, trong một số trường hợp, bạn sẽ cần chậu không có lỗ thoát nước. Nghe có vẻ lạ, nhưng các chất trồng khác luôn yêu cầu chậu phải được thông gió để thoát bớt độ ẩm dư thừa. Nhưng đối với sỏi nhẹ, chúng cần thùng có đáy kín để hút nước.
Bạn cũng sẽ cần các thiết bị khác, chẳng hạn như máy đo pH, để theo dõi chất lượng nước nhằm đảm bảo nước luôn ở mức độ pH thích hợp. Độ pH rất quan trọng vì nó ảnh hưởng đến sự sẵn có của các chất dinh dưỡng thực vật.
Hướng Dẫn Chọn Đất Nung Phù Hợp Với Từng Loại Cây
Cho hoa lan
Khi trồng lan nên sử dụng sỏi nhẹ, có lợi cho sự phát triển mạnh mẽ của lan. Đất sét giữ nước và chống ngập úng rất tốt, bộ rễ khỏe có thể hút được nhiều chất dinh dưỡng hơn.
Nó cũng làm tăng lượng không khí trong chậu lan, giúp rễ cây hô hấp tốt và tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn có lợi phát triển.
Rễ lan sẽ thường bám vào các giá thể xốp như viên đất nung, vì vậy khi trồng lan bạn nên chọn các loại viên có kích thước lớn phổ biến với kích thước từ 10-20mm.
Sử dụng trong hệ thống aquaponic
Viên đất nung đóng vai trò rất quan trọng trong hệ thống trồng rau aquaponic. Đây là giá thể giúp rễ cây bám vào, là nơi chứa nước để sản sinh ra nước và dự trữ chất dinh dưỡng để nuôi rau. Ngoài ra, nó hoạt động như một bộ lọc nước trước khi nước được đưa trở lại bể cá.
Các hạt đất sét lớn 10-2mm rất phù hợp làm giá thể trồng trong hệ thống aquaponic và rất hiệu quả.
Cho đất trồng rau hỗn hợp
Hạt đất nung trộn với đất trồng cây giúp đất tơi xốp hơn, giữ nước và chất dinh dưỡng tốt hơn.
Hạt sét nhỏ 5-10 mm thích hợp trộn với đất trồng rau.
Để trồng giá đỗ
Khi trồng rau mầm bằng viên đất nung, rau mầm ra rễ rất sạch và dễ thu hoạch, tốn ít công sức. Khi trồng trong đất thường sẽ giúp tiết kiệm rất nhiều nước để rửa trôi đất bám trên rễ.
Không cần tưới nước hàng ngày, có thể ngập trong nước mà vẫn ẩm không đọng nước.
Các hạt đất nung có kích thước nhỏ từ 5-10 mm rất thích hợp cho các chồi mới phát triển.
Hy vọng với bài viết trên bạn có thể áp dụng hạt đất nung cho cây trồng của mình.
